BLOG | Καλοήθης Υπερπλασία Προστάτη

Μπουλινάκης Ευάγγελος- Ουρολόγος

Τι είναι ο προστάτης;

Ο προστάτης είναι ένας αδένας που αποτελεί τμήμα του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος, σε σχήμα κάστανου περίπου 20 γραμμάρια⁴, ο οποίος βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη. Μέσα από τον προστάτη περνάει η ουρήθρα, η λειτουργία της οποίας είναι να αδειάζει τα ούρα από την κύστη. Ο προστάτης είναι απαραίτητος για την εκσπερμάτιση και την αναπαραγωγή, καθώς εκεί παράγεται το προστατικό υγρό^1,4.

Παθήσεις του προστάτη

Ο προστάτης μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα, καθώς έχει αποδειχτεί ότι 1 στους 2 άντρες θα παρουσιάσουν συμπτώματα προστατίτιδας, 1 στους 6 άντρες θα εμφανίσει καρκίνο του προστάτη και 1 στους 3 θα έχει καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.

Τι είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη²

Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (ΚΥΠ) είναι μία πάθηση του προστάτη και πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν είναι καρκίνος, παρόλο που κάποιος μπορεί να έχει ταυτόχρονα και τα δυο. Αφορά το 8% των ανδρών που διανύουν την 4η δεκαετία της ζωής τους, το 50% αυτών που διανύουν την 6η δεκαετία και το 80% αυτών που διανύουν την 9η δεκαετία⁴. Είναι λοιπόν, η αύξηση του μεγέθους του προστάτη, η οποία εμφανίζεται μετά την τρίτη δεκαετία της ζωής του άντρα και στον καθένα εξελίσσεται σε διαφορετικό βαθμό. Εάν ο προστάτης μεγαλώσει αρκετά μπορεί να μειώσει τη διάμετρο της ουρήθρας⁴, προκαλώντας συμπτώματα στον άντρα, τα οποία μπορούν να είναι είτε αποφρακτικά είτε ερεθιστικά.

Συμπτώματα της ΚΥΠ^3,4

Τα συνηθέστερα συμπτώματα διακρίνονται σε:

Αποφρακτικά:

•  Δυσκολία ή καθυστέρηση έναρξης της ούρησης
• Αδύναμη ροή ούρων και ελαττωμένη ακτίνα ούρησης
• Παρατεταμένη διάρκεια ούρησης
• Αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστεως
• Στάγδην αποβολή ούρων
• Ακράτεια από υπερπλήρωση
• Επίσχεση ούρων

Ερεθιστικά:

•  Συχνουρία,
• Επιτακτική ούρηση
• Νυκτουρία
• Ακράτεια επιτακτικού τύπου
• Πόνος στην ούρηση

Όπoτε ένας άνδρας έχει ένα ή περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα, θα πρέπει να επισκεφτεί τον ουρολόγο του εγκαίρως για να γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις και να γίνει η σωστή διάγνωση. Σε περίπτωση που δεν γίνει νωρίς η διάγνωση και η απαραίτητη θεραπεία, ο ασθενής κινδυνεύει με πιθανή οξεία επίσχεση ούρων, υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, αιματουρία, δημιουργία λίθων στην ουροδόχο κύστη, ακόμα και νεφρική ανεπάρκεια.

Αιτιολογία¹

Η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς από την τρίτη δεκαετία αρχίζει και μεγαλώνει ο προστάτης. Σημαντικό ρόλο στην καλοήθη υπερπλασία του προστάτη παίζει η κληρονομικότητα. Οι συγγενείς πρώτου βαθμού αυτών των αντρών με Κ.Υ.Π. έχουν 4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης των παραπάνω συμπτωμάτων συγκριτικά με αυτούς που δεν έχουν κληρονομικό ιστορικό. Η διατροφή και η παχυσαρκία συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό, όπως και ένα ιατρικό ιστορικό παθήσεων (Σακχαρώδης Διαβήτης, ή/και στυτικής δυσλειτουργίας).

Πώς γίνεται η διάγνωση^1,3

Η διάγνωση πάντα ξεκινάει με τη σωστή και πλήρη λήψη του ιατρικού ιστορικού του άντρα και με ένα συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο. Στη συνέχεια ακολουθούν:

•  Δακτυλική εξέταση του προστάτη από το ορθό για να μπορέσει ο ουρολόγος να καταλάβει το μέγεθος του προστάτη κι αν υπάρχει κάποιο εξόγκωμα ή ανώμαλη υφή. Η εξέταση αυτή δεν είναι επώδυνη, αλλά μπορεί να προκαλέσει μια μικρή ενόχληση.
• Γενική αίματος και βιοχημικός έλεγχος
• Εξέταση ούρων και καλλιέργεια (μαζί με αντιβιόγραμμα)
• Υπερηχογράφημα νεφρών-κύστεως-προστάτη προ και μετά την ούρηση, για να βρεθεί αν υπάρχει σημαντικό υπόλειμμα ούρων
• Αιματολογική εξέταση PSA

Περαιτέρω εξετάσεις περιλαμβάνουν:

•  Κυστεοσκόπηση
• Ουροομετρία/ουροδυναμικός έλεγχος

Θεραπεία

Ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, ο θεράπων ουρολόγος μπορεί να διαλέξει την κατάλληλη θεραπεία που χρειάζεται ο ασθενής για να απαλλαγεί από τα συμπτώματα και να του προσφέρει μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Σε πολύ ήπια συμπτώματα, όπου ο ασθενής δεν χρήζει φαρμακευτικής θεραπείας, υπάρχουν σκευάσματα με φυτικά εκχυλίσματα (τα οποία περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων βιταμίνη-Ε, serenoa repens και saw palmetto), τα οποία μπορεί να παίρνει ο ασθενής από το στόμα. ^1,3

Σε πιο μέτρια συμπτώματα, ο ασθενής είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να ξεκινήσει φαρμακευτική αγωγή. Ο ουρολόγος θα αποφασίσει ποια κατηγορία φαρμάκων είναι η καλύτερη για αυτόν.

Μια από τις κατηγορίες των φαρμάκων είναι οι α-αδρενεργικοί αποκλειστές^1,2,3. Αυτή η κατηγορία φαρμάκων προκαλεί άρση της απόφραξης και πιο ελεύθερη ούρηση.

Μια δεύτερη κατηγορία φαρμάκων είναι οι αναστολείς της 5-α ρεδουκτάσης^1,2,3. Αυτή η κατηγορία έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση των αποφρακτικών συμπτωμάτων και τη μείωση του μεγέθους του προστάτη. Η αποτελεσματικότητα όμως των φαρμάκων εμφανίζεται μετά το πρώτο τρίμηνο από την έναρξη της χορήγησης.

Υπάρχει και η συνδυαστική μορφή αυτών των δυο κατηγοριών. Χρησιμοποιείται κυρίως σε μεγάλους προστάτες.

Τέλος, κάποιοι αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης τύπου 51 έχουν σχετικά πρόσφατα εγκριθεί για την αντιμετώπιση των σημείων και συμπτωμάτων που προέρχονται από την Κ.Υ.Π.

Σε κάθε περίπτωση, είναι καλό ο ασθενής να ακολουθεί και μια σωστή δίαιτα:

• να πίνει πολλά νερά
• να αποφεύγει τα καυτερά/πικάντικα φαγητά, τα γλυκά και τα οινοπνευματώδη
• να αποφεύγει το ποδήλατο

Όλα τα παραπάνω είναι παράγοντες που συμβάλλουν στον ερεθισμό του προστάτη και μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα.

Χειρουργική αντιμετώπιση¹

Ο ουρολόγος θα σκεφτεί την επιλογή της χειρουργικής αντιμετώπισης όταν:

•  έχει αποτύχει η φαρμακευτική θεραπεία
• υπάρχουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
• υπάρχει ουρητηροϋδρονέφρωση
• υπάρχει λιθίαση ουροδόχου κύστης
• υπάρχει οξεία ή χρόνια επίσχεση ούρων
• ανευρίσκεται εκκόλπωμα στην ουροδόχο κύστη

Η πιο συνηθισμένη πλέον επέμβαση είναι η διουρηθρική προστατεκτομή. Πλέον, η ανοικτή προστατεκτομή επιλέγεται πολύ σπάνια.

ΠΗΓΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

1.  http://www.med.auth.gr/depts/burology/ebook/chapter12.html
2. https://www.emedicinehealth.com/enlarged_prostate/article_em.htm#what_types_of_medications_treat_benign_prostatic_hyperplasia
3. https://www.webmd.com/men/prostate-enlargement-bph/features/enlarged-prostate-bph-complex-problem#3
4. http://www.imop.gr

1_CIABlog_10/18