BLOG | Σακχαρώδης Διαβήτης

Δρ. Δημήτρη Ηλιόπουλου, MD, PhDc
Ειδικού Παθολόγου - Διαβητολόγου

Η μεγάλη σημασία της συμφωνίας γιατρού-ασθενούς στον τρόπο θεραπείας του διαβήτη

Η επικοινωνία γιατρού-ασθενούς καθίσταται κρίσιμη στον τρόπο εξέλιξης της θεραπείας όλων των ασθενειών. Ειδικότερα στην περίπτωση του σακχαρώδους διαβήτη, η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο είναι το μεγάλο στοίχημα και για τον ίδιο τον γιατρό, ο οποίος έτσι θα μπορέσει να καθοδηγήσει καλύτερα τον ασθενή, αλλά και για τον ασθενή, ο οποίος θα πειστεί, πέρα από τη συμμόρφωση στη θεραπεία του, να προχωρήσει και σε κάποιες προσαρμογές στον τρόπο ζωής του.

Ο ασθενής επισκέπτεται τον ιατρό, με σκοπό να αντιμετωπίσει οξεία ή χρόνια προβλήματα υγείας, καθώς και να λύσει απορίες και ανησυχίες που αφορούν στην πρόληψη ασθενειών και στην προαγωγή της υγείας του – γι' αυτό και μια ιδιαίτερη πρόκληση για τους ιατρούς είναι να καταφέρουν να επικοινωνήσουν σωστά με τον ασθενή, επιστημονικά και ανθρώπινα, ώστε να μεταφερθούν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζονται για την ορθή διερεύνηση και αντιμετώπιση των προβλημάτων του.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό, λοιπόν, ο ασθενής να νιώσει εμπιστοσύνη, ασφάλεια και άνεση. Σημειωτέο ότι η σωστή επικοινωνία δεν είναι σημαντική μόνο στην πρώτη επαφή, αλλά απαιτείται καθ’ όλη τη διάρκεια της “συνεργασίας”, καθότι θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση του ασθενούς στη χορηγούμενη θεραπεία, όπως και στη μετέπειτα παρακολούθηση (follow-up).

Ασθενο-κεντρική προσέγγιση στην αντιμετώπιση του διαβήτη

Ο σακχαρώδης διαβήτης δεν αφορά σε ένα μεμονωμένο νόσημα. Αποτελεί μέρος μιας γενικότερης μεταβολικής διαταραχής. Ο κάθε ασθενής αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο, ενώ η θεραπεία είναι πάντα εξατομικευμένη.

Τι είναι καλό, λοιπόν, να γνωρίζει ο ασθενής σχετικά με το τι καθορίζει τη θεραπεία του; Οι καθημερινές διατροφικές συνήθειες του ασθενούς, η εργασιακή και οικογενειακή του κατάσταση, η ύπαρξη άλλων συνοδών νοσημάτων, καθώς και οι ανεπιθύμητες ενέργειες από τη λήψη φαρμάκων, αποτελούν κάποιους από τους παράγοντες που θα καθορίσουν την επιλογή και τη στενή και μακροχρόνια παρακολούθηση της θεραπείας. Επομένως, η ορθή επικοινωνία του με τον γιατρό θα βοηθήσει και τον ίδιο τον ειδικό να αντλήσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τον σχεδιασμό, αλλά και την τροποποίηση της αγωγής.

Tι είναι, όμως, αυτό που μπορεί να δημιουργήσει προβληματισμούς σε ένα διαβητικό και, πολλές φορές, να τον φοβίζει σχετικά με τη νόσο του; Δεν είναι λίγες οι φορές που ο ασθενής διαβάζει άρθρα σε ηλεκτρονικά έντυπα, αναζητά πληροφορίες από φίλους και, πολύ συχνά, δοκιμάζει από μόνος του φάρμακα που λαμβάνει ένας φίλος που έχει ρυθμιστεί. Ο ρόλος του ιατρού είναι να τον προστατεύσει από ενδεχόμενους κινδύνους, να του εξηγήσει τον μηχανισμό του διαβήτη και τον λόγο για τον οποίο πρέπει να ακολουθήσει τη συγκεκριμένη αγωγή.

Φεύγοντας από το ιατρείο, είναι σημαντικό ο ασθενής να γνωρίζει τη σημασία της άσκησης, να έχει λάβει ένα εξατομικευμένο διαιτολόγιο, γραπτές οδηγίες για τη θεραπεία του και τις πιθανές παρενέργειες που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει.

Ο ρόλος της συμμόρφωσης στη θεραπεία

Πολύ συχνά, ο ασθενής επιθυμεί να επιλέξει μόνος του τη θεραπεία του, και αυτό αποτελεί ένα ιδιαίτερο πρόβλημα, το οποίο καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε στο ιατρείο. Εμπειρίες από

συγγενείς και φίλους, πληροφορίες από το διαδίκτυο και ο φόβος για την ινσουλίνη, τον οδηγούν στην υπόδειξη της επιθυμητής θεραπείας.

Ωστόσο, η επιλογή του θεραπευτικού σχήματος αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του ιατρού. Η “μερική” ρύθμιση του σακχάρου, ώστε να ικανοποιηθεί ο ασθενής, ισοδυναμεί με “καθόλου” ρύθμιση.

Ένα επίσης συχνό φαινόμενο είναι οι ασθενείς να αλλάζουν θεράποντα ιατρό, ή να επιλέγουν εναλλακτικές θεραπείες με βότανα, όταν τους προταθεί θεραπεία με ινσουλίνη ή με περισσότερα φάρμακα. Ωστόσο, είναι κρίσιμης σημασίας για έναν ασθενή να καταλάβει ότι ο ρόλος του ιατρού δεν είναι να τον ευχαριστήσει, είναι να τον θεραπεύσει. Μέσω της ορθής και ειλικρινούς επικοινωνίας, πρέπει να αντιληφθεί ότι ο ρόλος μας είναι να βελτιώσουμε την υγεία του και, εν τέλει, την ποιότητα της ζωής του.

Ο ασθενής, λοιπόν, οφείλει να συζητήσει με τον γιατρό του και να τον εμπιστευτεί, ακόμα κι αν δεν του είναι πάντα "ευχάριστα" όσα του προτείνει. Η βελτίωση που θα δει στην πορεία, θα είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι έκανε τη σωστή επιλογή.

DI. DIAB_3/2021