BLOG | Δερματολογία

Καλατζή Ελένη Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος

Η ροδόχρους νόσος (Rosacea [Λατ.]= αυτό που μοιάζει με ρόδο) είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια που συνοδεύεται από αυξημένη αντιδραστικότητα των τριχοειδών αγγείων στη ζέστη, οδηγώντας σε ερυθρότητα του προσώπου¹. Η νόσος αυτή εμφανίζεται συνήθως κεντρικά στο πρόσωπο, δηλαδή στην περιοχή της μύτης, στα μάγουλα και στο πηγούνι. Μπορεί να παρουσιάζεται έξαρση ή ύφεση των συμπτωμάτων.

Παλαιότερα η νόσος αναφερόταν ως ροδόχρους ακμή, δεν φαίνεται όμως να σχετίζεται, αν και συχνά συνυπάρχει με την ακμή.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ροδόχρου νόσου;

Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων ποικίλει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Με την πάροδο του χρόνου, η ερυθρότητα τείνει να γίνει πιο έντονη, πιο επίμονη και με ορατά τα αιμοφόρα αγγεία. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, συχνά αναπτύσσονται εξογκώματα και μικρά κόκκινα σπυράκια, και σε σοβαρές περιπτώσεις, η μύτη μπορεί να πρηστεί και να έχει ανώμαλη υφή λόγω πάχυνσης του δέρματος.

Η ροδόχρους νόσος μπορεί να επηρεάσει τα μάτια δημιουργώντας αίσθημα καύσου και τσουξίματος, κόκκινα βλέφαρα, πρήξιμο και ερεθισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται σύσταση ελέγχου για οφθαλμική ροδόχρου από οφθαλμίατρο. Βλάβες μπορεί να αναπτυχθούν πέρα από το πρόσωπο, πιο συχνά στο λαιμό, στο στήθος, στο κεφάλι ή στα αφτιά.

Η ροδόχρους είναι μια νόσος που επιβαρύνει την ψυχολογία των ασθενών, δημιουργεί αίσθημα χαμηλής αυτοεκτίμησης, κατάθλιψη, άγχος, δυσκολία στις κοινωνικές σχέσεις και επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής τους. Μπορεί να στιγματίσει κοινωνικά τους ασθενείς, μιας και το ερύθημα του προσώπου και της μύτης που εμφανίζουν συχνά θεωρείται λανθασμένα ένδειξη αλκοολισμού².

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης;

Η αιτία της ροδόχρου παραμένει άγνωστη. Παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν έξαρσή της περιλαμβάνουν το αλκοόλ, τα ζεστά ή πικάντικα τρόφιμα, το άγχος, το κάπνισμα και την υψηλή ή τη χαμηλή θερμοκρασία. Προσβάλλει άτομα ηλικίας μεταξύ 30-50 ετών, συνηθέστερα γυναίκες και παρατηρείται συχνότερα σε ανοιχτόχρωμα άτομα.

Καθώς η ροδόχρους είναι χρόνια νόσος, απαιτεί μακροχρόνια θεραπεία. Οι υποτροπές είναι συνήθεις, αλλά με την κατάλληλη αγωγή μπορούν να ελεγχθούν σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ο θεράπων δερματολόγος είναι σημαντικό να καθησυχάσει τον ασθενή και να τον ενημερώσει τόσο για την καλοήθη όσο και για τη μη μεταδοτική φύση της νόσου. Είναι σημαντική η πρόληψη περιορίζοντας ή καλύτερα αποφεύγοντας τους επιβαρυντικούς παράγοντες².

Πρόληψη και θεραπεία

Η σωστή φροντίδα του δέρματος πρέπει να περιλαμβάνει τη χρήση ενός απαλού καθαριστικού για πλύσιμο του προσώπου μία ως δύο φορές την ημέρα. Τα προϊόντα φροντίδας θα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από οινόπνευμα ή άλλα ερεθιστικά συστατικά. Οι ασθενείς θα πρέπει να χρησιμοποιούν απαλά καθαριστικά προϊόντα και να αποφεύγουν το τρίψιμο του προσώπου.

Είναι, επίσης, άκρως απαραίτητη η σωστή φωτοπροστασία όλο το χρόνο και οι ασθενείς θα πρέπει να χρησιμοποιούν αντηλιακά ευρέος φάσματος.

Όσον αφορά την επιλογή της σωστής φαρμακευτικής αγωγής, θα πρέπει να εξατομικεύεται με βάση τον τύπο της ροδόχρου, το ατομικό ιστορικό του ασθενούς και τον τρόπο ζωής του. Οι δημοφιλείς μέθοδοι θεραπείας περιλαμβάνουν τοπικά φάρμακα που εφαρμόζονται από τον ασθενή μια ή δύο φορές την ημέρα. Ουσίες που χρησιμοποιούνται είναι η μετρονιδαζόλη σε συγκέντρωση 0,75% και 1%, το σουλφακεταμίδιο σε συγκέντρωση 10% θείο 5%², το αζελαϊκό οξύ σε συγκέντρωση 15%.

Τα από του στόματος αντιβιοτικά συνταγογραφούνται συνήθως σε ασθενείς με μέτρια ως σοβαρή ροδόχρουν νόσο, αφού πρώτα αξιολογηθούν τα πιθανά οφέλη και οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες με το δερματολόγο. Η δοξυκυκλίνη και η μινοκυκλίνη είναι από του στόματος αντιβιοτικά (τετρακυκλίνες) που συνήθως συνταγογραφούνται και οδηγούν σε μείωση της φλεγμονής. Ένα νεότερο σκεύασμα δοξυκυκλίνης ελεγχόμενης αποδέσμευσης (30mg άμεσης αποδέσμευσης συνδυασμένα με 10 mg βραδείας αποδέσμευσης) χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία χρόνια.

Η μινοκυκλίνη έχει συσχετιστεί με εμφάνιση περισσότερων ανεπιθύμητων ενεργειών σε σχέση με τη δοξυκυκλίνη και έτσι, δεν προτιμάται ως θεραπεία πρώτης γραμμής².

Άλλες θεραπείες που μπορούν να εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση της επίμονης ερυθρότητας και των ευρυαγγειών είναι το laser και το IPL. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστούν 4-6 συνεδρίες ανά 4 βδομάδες.

Η χωρίς αγωγή νόσος τείνει να επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί να είναι μια πολύ ενοχλητική κατάσταση που δημιουργεί αίσθημα ντροπής και αμηχανίας στους ασθενείς. Η έγκαιρη αναγνώριση και η σωστή θεραπεία επιτρέπουν στα άτομα με ροδόχρουν να έχουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

ΠΗΓΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

1. Thomas Fitzpatrick,Richard Johnson,Klauw Wolff,Dick Suurmond,Clinical Dermatology,McGraw-Hill 2002, ελληνική έκδοση Π.Χ. Πασχαλίδης, pg. 8-11
2. Χριστίνα Αντωνίου, Ανδρέας Κατσάμπας, Δερματολογία - Αφροδισιολογία, Broken Ηill Publishers LTD 2015, pg. 453-457
3. Agnieszka Kupiec Banasikowska, William D James, Saurabh Singh, Francisco Talavera, Christen M Mowad, Andrea Leigh Zaenglein, Rosacea "https://emedicine.medscape.com/article/1071429-overview", 2018